WOHA Architects – Chặng đường 25 năm khẳng định tên tuổi

Công ty kiến trúc WOHA – Singapore được thành lập bởi Wong Mun Summ và Richard Hassell vào năm 1994. Tính đến thời điểm hiện tại, sau 25 năm hành nghề, từ một văn phòng kiến trúc vô danh, WOHA đã khẳng định được tên tuổi của họ trên diễn đàn kiến trúc châu Á nói riêng và thế giới nói chung qua hàng loạt các giải thưởng danh giá. Các công trình của họ dường như được coi như một chuẩn mực cho các thiết kế bền vững sau này. Với tầm nhìn và định hướng của mình, WOHA đã góp phần không nhỏ vào việc tạo lên một phong trào kiến trúc mới đó là tạo ra những tác phẩm kiến trúc có sự cân bằng giữa con người và tự nhiên.

Nhân duyên gặp gỡ giữa hai kiến trúc sư sáng lập ra văn phòng WOHA từng được tiết lộ trong một cuộc phỏng vấn được thực hiện bởi Nhà báo Vladimir Belogolovsky. Trong đó, Richard Hassell cho biết ông đã đến Singapore làm việc ngay sau khi vừa tốt nghiệp Đại học Tây Úc ở Perth năm 1989. Khi đó là thời điểm nền kinh tế Úc đang trong tình trạng suy thoái, còn châu Á lại là nơi đang diễn ra cuộc cách mạng phát triển kinh tế nói chung và ngành kiến trúc nói riêng. Việc phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực xây dựng ở các nước thuộc châu Á khi đó đóng góp một phần không nhỏ vào việc thay đổi diện mạo của các thành phố lớn như Singapore, Bắc Kinh, Thượng Hải,…  nhưng đổi lại, cuộc sống của người dân phải đối mặt với hậu quả của việc đô thị hóa không bền vững là ô nhiễm môi trường.

Theo Wong Mun Summ, khi mới thành lập văn phòng WOHA, ông và các cộng sự chủ yếu chỉ được nhận các dự án nhỏ như nhà ở. Chính việc kiên trì với định hướng ban đầu của công ty, sau rất nhiều những dự án thành công lẫn thất bại, họ mới khẳng định dần dần tên tuổi của mình. Nhất là khi ấy, việc thiết kế “kiến trúc bền vững” hay “kiến trúc xanh” chưa thực sư có một định hướng hay tiền lệ rõ ràng trước đó. Ông chia sẻ rằng: “Yếu tố môi trường đã trở thành chiến lược thiết kế của chúng tôi. Chúng tôi chú trọng tới những thiết kế cảnh quan kết hợp cây xanh và không gian công cộng”.

Thời điểm đánh dấu bược ngoặt trong sự nghiệp của WOHA là Cuộc thi Duxton Plain Public Housing International Competition được tổ chức tại Singapore năm 2001 bởi Cơ quan Tái phát triển Đô thị. Cho dù họ không giành chiến thắng nhưng cuộc thi đã mang đến cơ hội được thể hiện các chiến lược thiết kế mà WOHA vẫn luôn kiên trì thực hiện cho tới thời điểm hiện tại. Vào năm 2015, dự án nhà ở công cộng SkyVille @ Dawson ở Singapore được xây dựng, đây là công trình WOHA thiết kế dựa trên những ý tưởng ban đầu từ cuộc thi. Dự án bao gồm mười hai tòa tháp 47 tầng, tạo thành ba giếng trời hình kim cương.

Nhìn chung, phong cách kiến trúc của WOHA không dựa trên bất kỳ khuôn mẫu hay trường phái kiến trúc cụ thể nào. Tất cả những lập luận của họ đều dựa trên những phân tích và nghiên cứu về bối cảnh, văn hóa và điều kiện khí hậu địa phương. Nhà sáng lập của WOHA cho rằng, đối với kiến trúc cần quan tâm đến việc trả lời những câu hỏi: làm thế nào để tạo ra một không gian sống thú vị,  không gian sống đó có thể nâng cao được đời sống và ý thức cộng đồng hay không, làm thể nào để cân bằng giữa con người và tự nhiên, như thế nào là một công trình tốt và làm sao để xây dựng được những công trình như vậy

Và triết lý thiết kế ấy đã phần nào được chứng minh trên những công trình được vinh danh của văn phòng WOHA, điển hình gần đây nhất là công trình Khu phức hợp Kampung Admiralty tại Singapore đã thắng giải “Công trình của năm 2018” tại Liên hoan Kiến trúc thế giới (WAF) cùng hàng loạt các giải thưởng danh giá khác bao gồm: Giải thưởng Aga Khan (2007), Giải thưởng Thiết kế của Tổng thống Singapore (2008), RAIA Jørn Utzon Award (2011), Giải RIBA Lubetkin (2011), Giải thưởng Habitat Urban Habitat của CTBUH (2015). Các kinh nghiệm được đúc rút trong lĩnh vực thiết kế bền vững – hiệu quả năng lượng của họ từng được chia sẻ tại triển lãm Exotic More or Less tổ chức ở Đức, năm 2011 và triển lãm “Garden City Mega City” tại Bảo tàng Skyscraper, New York thu hút rất nhiều sự quan tâm của giới chuyên môn. Khi nói về triển lãm của mình và cộng sự tại Frankfurt, Ông Richard Hassell chia sẻ: “Như các bạn thấy, những tòa nhà ở Đức đều được thiết kế khép kín hoàn toàn với các diện kính lớn trên mặt đứng. Bởi vậy, chúng tôi muốn chứng minh hiệu quả của các tòa nhà khi được áp dụng các định hướng thiết kế bền vững so với một tòa nhà khép kín – tiêu tốn rất nhiều năng lượng trong việc điều hòa không khí.”

Xem thêm các công trình nổi tiếng của WOHA

Cẩm Tú – TCKT.VN
(Tổng hợp và biên dịch từ WOHA architects/Archdaily)
© Tạp chí kiến trúc